Toen een drietal jaar geleden “Fairich” op de wereld losgelaten werd, struikelden de toonaangevende folkbladen over elkaar heen, in hun loftuitingen over die plaat, die de gangbare manieren van denken over en benaderen van folkmuziek, compleet overhoop haalde. De commentaren waren unaniem lovend: dit was vernieuwend, origineel, bijzonder….

Nu, drie jaar later, is er de opvolger en ik heb het gevoel dat de commentaren niet minder lovend zullen zijn. Whyte, dat is de gemeenschappelijke familienaam van elektronicamuzikant en componist Ross Whyte uit Aberdeenshire en Gaelic singer en songwriter Alasdair C. Whyte van het Isle of Mull. Of beide heren ook heuse familiebanden hebben, weet ik niet, maar wat ik, na ampele beluistering van deze tweede worp, wel weet, is dat ze elkaar muzikaal feilloos aanvoelen en dat ze erin slagen een half-traditioneel en half)zelfgeschreven repertoire, zodanig te laten klinken, dat je onmogelijk kunt uitmaken wat ze zelf maakten en wat ze leenden van de traditie.

Daar is wellicht heel veel digitale creativiteit aan te pas gekomen, maar het eindresultaat is heel bijzonder: ruim een uur lang word je ondergedompeld in een soort bad, of omgeven door een soort wolk van bij momenten etherische klanken, die heel knap afwisselend veroorzaakt worden door piano, stem(men) of elektronisch gegenereerde geluiden, die ongemerkt met elkaar verweven en aan elkaar vast gehangen worden en die er vooral op gericht lijken -enfin, dat effect bereiken ze toch bij mij- een soort sfeer te creëren, waarin je er totaal geen probleem mee hebt, dat je niet één jota begrijpt van wat er gezongen wordt in dat van zichzelf al muzikale Gaelic.

Dit is welhaast filmmuziek, of minstens de soundtrack bij een theaterstuk dat je wellicht nooit te zien kunt krijgen, maar waarvan je je wel kunt inbeelden waarover het zou kunnen gaan. Veelal wiegend, mijmerend of deinend, bouwt deze muziek aan een gemoedstoestand, waarbij de luisteraar vrede heeft met zichzelf en met de wereld van die plaats en van dat moment. Dat je het gevoel krijgt niet ver van de zee af te zijn, lijkt niet eens vergezocht, als je weet dat de muzikanten Schotten zijn, een volk dat van nature erg met de zee(ën) verbonden is.

Och, wellicht -of in het beste geval “misschien”- sla ik de bal wel helemaal mis en bedoelden de twee Whytes iets helemaal anders. Zou kunnen, maar dat vind ik in dit geval eigenlijk volledig onbelangrijk: deze muziek raakt je, ze laat je meeproeven van de schoonheid die ze bevat en ze brengt je onmiskenbaar in een toestand die je alleen positief kunt benoemen. Dat vind ik geen geringe prestatie en dus durf ik deze plaat van harte aanbevelen !

(Dani Heyvaert)